Sirkülasyon Pompası

Sirkülasyon Pompası

Isıtma sistemlerinde kazanda ısınan suyun tesisattaki dirençleri yenerek ısı yayıcılara iletilmesi pompa yardımıyla gerçekleşir. Suyun kalorifer sistemlerindeki dolaşımını sağlamak için sadece santrüfüj pompalar uygundur. Pompanın çalışması sırasında emme borusundaki basınç azalır ve basma borusundaki basınç artar. Pompa basıncı, boru şebekesindeki basınç kayıplarını karşılamayı sağlar.

 

Sirkülasyon Pompalarının İç Yapıları ve Bileşenleri:

Sirkülasyon pompaları motor yapılarına göre iki çeşittir.

  • Islak rotorlu pompalar
  • Kuru rotorlu pompalar

Merkezi sıcak sulu ısıtma sistemlerinde ıslak rotorlu sirkülasyon pompaları kullanılır. Islak rotorlu pompalarda, basınçlandırılan akışkanın rotor gömleği içerisinden rotor etrafında dolaşmasına ve rotor milinin oturduğu karbon yatakları ıslatıp bir nevi yağlamasına izin verilir. Bu şekilde motorun sargı ve yatak grubundaki ısınma problemleri bertaraf edilir. Islak rotorlu pompa motorlarının üzerinde soğutma kanatçıkları ve soğutma fanı yoktur. Bundan dolayı sessiz çalışırlar. Ayrıca pompalarda sızdırmazlığı sağlayan, pompanın gövdesi içerisindeki en önemli parçalarından biri olan salmastra, ıslak rotora sahip pompalarda kullanılmaz ve düşük servis ve bakım maliyeti oluşur. Bir çok avantajının yanında, kuru rotorlu pompalara göre daha düşük verimde çalışmaları ve belirli bir kapasitenin üzerinde üretilememeleri yüzünden ıslak rotorlu pompalar genelde ısıtma ve soğutma sirkülasyonunda kullanılır. Çünkü sirkülasyon sistemleri kapalı çevrimler olduğundan, çok yüksek basınç değerlerine sahip pompalar kullanılmaz. Ancak yine de ıslak rotorlu pompaların kapasitelerinin yetmediği durumlarda kuru rotorlu sirkülasyon pompaları kullanılır.

 

Sirkülasyon Pompası Seçimi Nasıl Yapılır Seçim Tablosu

Sirkülasyon pompası seçimi için gerekli olan doneler Debi ( Q : m3/h ) ve Basınç ( Hm : Mss ) bilinmelidir. Eğer proje varsa bu doneler projeden alınarak pompa seçilir. Proje yoksa aşağıdaki pratik yol takip edilerek pompa seçilir.

Pompa debisi Q (m3/h ) : Mahallin ısı yükü ( W Kcal/h) / 20000

Pompa debisi tayin etmek için ısıtılacak mahallin hacminin bilinmesi lazımdır. Ölçüler biliniyorsa aşağıdaki yol takip edilerek mahallin hacmi ve ısı yükü W (Kcal/h) hesaplanır.

Mahallin ısı yükü W (Kcal/h) : En (m) × Boy (m) × Yükseklik (m) × 35

 

Pompa basıncı Hm (mss) : Mahallin En(m) + Boy(m) + Yükseklik(m) × 0,04

 

Örnek ;

Eni 30 metre , boyu 20 metre ve kat yükseliği 3 metre olan 5 katlı binanın ısınması için gerekli sirkülasyon pompasını seçelim

Isı yükü W (Kcal/h) : 30×20×(3×5) ×40 = 360000 Kcal / h

Pompa debisi Q(m3/h) = 360000/20000 = 18 m3/h

Pompa basıncı Hm (mss) = (30+20+15) × 0.04 = 2,6 Mss

Q(m3/h) = 18 m3/h ve Hm(mss) =2,6 Mss  değerlerine göre firma kataloglarından uygun pompaya bakılarak seçilir.

Ayrıca ikinci pratik yol da ısı yükleri biliniyor ise yaklaşık pompa basınçları aşağıdaki gibi seçilebilir.

Pompa debisi Q(m3/h) : ısı yükü  (Kcal/h) / 2000

 

Isı yükü  (Kcal/h)                             Basınç (Hm)

50000’e kadar                                  1…..2 Mss

50000 – 100000                              2…..3 Mss

100000 ve Yukarısı                         5…..10 Mss

Boru lama boyları biliniyor ise pompa basınçları aşağıdaki yaklaşık değerlerden seçilebilir.

Boru Boyu                                        Basınç (Hm)

100 metreye kadar                          1…..2 Mss

500 metreye kadar                          4…..6 Mss

1000 metreye kadar                       6…..12 Mss